1 on 1: Rolstoeldanskoppel Marcel en Linda

Sinds 2008 vormen Marcel en Linda een onafscheidelijk rolstoeldanskoppel. Voor deze editie van Swing kregen we de kans om een diepere kijk te krijgen in de wereld van het rolstoeldansen, en dat van een danskoppel dat al heel wat mooie titels onder hun namen heeft staan. Telefonisch, wegens de coronalockdown, bespraken we uitgebreid het reilen en zeilen van rolstoeldans en wat daar allemaal bij komt kijken.

Hoe zijn jullie in de wereld van het rolstoeldansen terecht gekomen en hoe hebben jullie elkaar leren kennen? 

Niet enkel in de danswereld, maar ook in het echte leven zijn we een koppel. We leerden elkaar kennen in de sportclub, bij het zwemmen, en wonen nu al enkele jaren samen. Een eerste kennismaking met het rolstoeldansen kregen we op de REVA-beurs, een beurs voor mindervaliden in Flanders Expo. Daar kregen we een demonstratie te zien, die nadien bleef nazinderen.

Was dat dan het startschot van jullie carrière? 

Nee, nog niet. Na de demonstratie gingen we ons verder informeren, maar toentertijd werden er enkel lessen aangeboden in Gent of Genk. In september 2008 kregen we via de nieuwsbrief van KVG-groep, een organisatie van en voor mensen met een handicap, het heugelijke nieuws dat er ook in Merksem lessen rolstoeldans zouden komen.

Hoe ging die eerste les dan? 

In de eerste les die we volgden, waren er 16 personen aanwezig. Toen dansten we dus nog enkel recreatief, maar de motivatie om te dansen is altijd hetzelfde gebleven, namelijk plezier maken. Rolstoeldans is vooral plezier en ontspanning, maar het is ook zo veel meer. Je vindt er enorm goede vrienden, wordt er uitgedaagd en je kan er bouwen aan je zelfvertrouwen. We zijn nog steeds lid van Dansprovant, de dansschool gespecialiseerd in rolstoeldans.

Hoe verloopt het vinden van een danspartner, is dat moeilijk? 

Wij hadden het geluk dat we elkaar al kenden voor ons rolstoeldans-avontuur van start ging, maar in het algemeen is dat niet zo evident om een goede part- ner te vinden. Bij nieuwe koppels zijn dat heel vaak familieleden, maar je zoekt eigenlijk naar een partner die geen familielid is. De logistiek die erbij komt kijken, is ook niet evident. Als mindervalide kan je je niet zomaar overal naartoe verplaatsen. Het inplannen van repetitiemomenten, verplaatsingen naar een oefenruimte, vrije tijd vinden, ... zijn daarom niet altijd even vanzelfsprekend. Als danspaar moet je ook op elkaar ingespeeld zijn en een ‘sterk koppel’ uitstralen. Sommige beperkingen zijn ook te moeilijk om mee samen te dansen. Kort samengevat, is het zeker geen evidentie.

Welke dansstijlen dansen jullie zoal? 

We zijn thuis in Ballroom, Latin, Groepsdans en Freestyle duo. In die laatste kunnen we echt onze creativiteit loslaten en onze eigen stijl toevoegen.

Wat maakt volgens jullie een sterke rolstoeldanser? 

Als rolstoeldanser moet je goed kunnen omgaan met je beperking en elke uitdaging aan willen gaan. Uithoudingsvermogen en wilskracht zijn twee grote factors die bepalen of je succesvol kan worden als rolstoeldanser of niet.

Je moet je dansen veel herhalen, verbeteren en blijven verbeteren. Een kritische houding naar jezelf toe is daarom ook essentieel. Je moet ook tegen je verlies kunnen, iedere handicap is anders en iedereen heeft andere fysieke mogelijkheden. Als je over dezelfde beperking beschikt als een andere danser, maar die kan zijn arm net iets verder strekken waardoor die met de overwinning gaat lopen, dan moet je daar mee kunnen leven.

Dat moet dan toch wel telkens confronterend zijn, niet? 

Ja, dat is het zeker. Dansers zonder beperking moeten er ook tegen kunnen dat iemand anders beschikt over een betere techniek, andere houding,.... Dat moet je als rolstoeldanser ook kunnen.

"Je moet ook tegen je verlies kunnen..."

Winnen is uiteraard leuker dan verliezen. Jullie hebben al wel wat prijzen op jullie naam staan, toch? 

De wedstrijden winnen is inderdaad een leuk gevoel, maar we houden ook enorm veel mooie herinneringen over aan de competities. Ook bij internationale wedstrijden in onder andere Denemarken, Polen en Finland gaan we steeds naar huis met een vol hart. 2019 was voor ons op competitief vlak een enorm goed jaar, we werden toen Belgisch kampioen.

Vanwege COVID-19 is het wedstrijdseizoen nu een beetje in het water gevallen niet? 

Ja, dat klopt en is enorm jammer. Sowieso het feit dat er geen wedstrijden meer zijn, maar het is ook zeker een groot gemis dat er geen lessen meer plaatsvinden. De danslessen zijn voor velen onder ons de voornaamste vorm van sociaal contact. Als mindervaliden is het niet evident om af te spreken. Dat sociale aspect missen we dus ook wel enorm hard, gelukkig hebben we elkaar.

Kunnen jullie momenteel nog trainen? 

Alles is een beetje op non-actief gezet. Normaal gezien trainen we zeven uur per week. We volgen normaal gezien ook speciale krachttrainingen bij de kinesist en als er wedstrijden waren, hadden we extra trainingen.

Hoe train je als rolstoeldanser? Zijn er bepaalde moeilijkheden? 

Je moet uiteraard beschikken over een rolstoel die is aangepast aan jouw beperking. Je hebt ook een bepaalde hoeveelheid kracht in je armen nodig en je moet stabiel in je rolstoel kunnen zitten. Voor mindervaliden is het ook niet altijd even vanzelfsprekend om een choreografie makkelijk te onthouden, ook communicatie, het verschil tussen links en rechts, het aanvoelen van de muziek en feeling zijn dingen waar je als mindervaliden soms harder aan moet werken.

Waar wordt er tijdens competities voornamelijk op gelet? Zijn er zo do’s en don’ts? 

Tijdens een wedstrijd let de jury op een aantal zaken. Zo telt je ritmegevoel, je gelijkheid met je partner, je houding in de rolstoel en je uitstraling zeker en vast mee. Ook je snelheid ten opzichte van je controle wordt beoordeeld. Je moet snel kunnen zijn, maar wel een bepaalde controle kunnen behouden over je rolstoel. Net zoals bij gewone koppeldans moet er een connectie zijn tussen jou en je danspartner, maar ook de kwaliteit van de individuele danser wordt bekeken.

"Iedere handicap is anders en iedereen heeft andere fysieke mogelijkheden"

Ik wil jullie graag nog een laatste vraag stellen. Vinden jullie dat rolstoeldans voldoende gezien wordt door de buitenwereld? 

Nee, absoluut niet. Wij zijn er ook puur toevallig mee in aanraking gekomen en hebben eigenlijk een prachtige hobby gevonden. Die demomomenten moeten er veel vaker zijn. Een grote misconceptie over rolstoeldansen is dat het minderwaardig is ten opzichte van dans voor mensen zonder enige beperking. Het is een volwaardige en zeer intensieve sport die zeker niet moet onderdoen.

Telkens als er een voorstelling is van het rolstoeldansen, zijn de mensen altijd zo verbaasd dat het echt een prachtige, zware en vooral evenwaardige sport is. Ik hoop gewoon dat rolstoeldansen meer aandacht krijgt en in een beter daglicht gezet kan worden.

Hopelijk helpt dit interview daarmee weer een stapje. Ik bedank jullie enorm hard voor dit interview. Hopelijk kunnen we op deze manier onze lezers in contact brengen met het rolstoeldansen. 

Dankjewel.

_{Interview door Laure Budts}